Leiderschap in crisis, deel 3: op zoek naar een uitweg

8 december 2020
Robert de Muralt en Marie Louise Dechesne

In mijn vorige blog ging het over het recht van de sterkste, dat je onder druk verkrampt en sneller wil gaan handelen en wat hier gevolgen van zijn. Daarnaast heb ik het gehad over integer leiderschap en de duivelse complexiteit daarvan. Want ga er maar aan staan als je onder flinke druk komt te staan. In dit blog wil ik wat dieper ingaan op de effecten van druk op een directie en/of managementteam.

Het teamgevoel ebt weg

Sinds het begin van de Coronacrisis werken de meeste mensen vooral thuis. Het nieuwe werken is zoals dat de afgelopen jaren werd beoogd enigszins doorgeslagen. In plaats van een hybride oplossing van 1 of 2 dagen in de week thuiswerken, zitten we nu de hele week thuis achter het beeldscherm van ’s-ochtends 8 tot ’s-middags 5. Veel werk is prima om vanuit huis en vanachter een beeldscherm te doen en kan zelfs de efficiency verhogen. Maar wat doe je als het teamgevoel wegebt en steeds meer mensen beginnen te klagen over toenemende (scherm)druk en gebrek aan persoonlijk contact?

‘My way’

Versterkt door het thuiswerken en onder druk van alle werkzaamheden die nog gedaan moeten worden vergeten we vaak dat we onderdeel van een team uitmaken en dat we gezamenlijk werken aan een doel dat we samen hebben uitgestippeld. Om een probleem snel te willen oplossen, gaan we steeds meer onze eigen weg. Want er is geen tijd voor overleg. En we denken dan dat we het goede doen. We willen onze opdrachtgever of directeur tevreden stellen of we proberen ons werk zodanig in te richten dat ons doel snel bereikt wordt. De kans is groot dat we het echte contact met het team verliezen en dat, onbewust, het eigen belang voorop komt te staan.

Gevolgen ‘my way’

Ieder team hoe hoog de kwaliteit en hoe sterk het in 1^e instantie ook was, raakt uit positie op het moment dat we ons eigen belang voorop gaan stellen. Want teamleden vinden elkaar niet meer zo gemakkelijk, ieder heeft zijn eigen waarheid en wil dat de ander ook opleggen. Hierdoor worden de onderlinge verschillen steeds groter en daarmee ook de onderlinge afstand. Met als resultaat dat het gemeenschappelijke doel niet meer wordt bereikt, het wantrouwen toeneemt en het heel veel vertraging oplevert. En dit kan uitmonden in frustraties, ellenlange discussies en teleurstellingen.

In het minste geval loopt het plan alleen vertraging op, is een aantal teamleden opgebrand en zal het resultaat een mager zesje zijn. In het ergste geval zal de schade echter veel groter zijn. Het doel wordt helemaal niet bereikt, de (concurrentie)positie raakt verzwakt of de kosten zijn gigantisch gestegen. Wat veel erger is, is dat de onderlinge relaties beschadigd worden en wat uiteindelijk tot onveiligheid op de werkvloer kan leiden.

Het begint met het goede gesprek

Om succesvol te kunnen samenwerken is het van belang om een veilige werkomgeving te creëren waar mensen elkaar kunnen vertrouwen, openstaan voor de ander en zichzelf durven inbrengen. Korte lijnen zijn hierbij cruciaal. Het is essentieel om elkaars energie te voelen en te zien, zodat je kunt onderzoeken wat er werkelijk aan de hand is en begrip kunt krijgen voor elkaars zienswijzen. In alle gevallen is het van het grootste belang dat steeds weer het goede gesprek gevoerd wordt en dit kan niet achter een beeldscherm! Live contact is noodzakelijk voor een goede onderlinge samenwerking in organisaties.

 Soms lukt het goede gesprek niet meer

In sommige gevallen is het niet meer mogelijk om het goede gesprek met je collega’s of in je team te voeren. Omdat er veel onderling wantrouwen naar elkaar toe is en de onveiligheid al zo groot is. Dan is het zaak om een externe partij erbij te halen om een andere kijk op de situatie te krijgen. Want de kans is groot dat je klem voelt zitten, je het even niet meer weet en dat er allerlei spelletjes gespeeld worden waar je geen grip op kunt krijgen. Je wilt dan toch weten of het klopt wat je ziet en wat je besloten hebt? En zeer waarschijnlijk heb je dan ook behoefte aan een uitweg.

We kunnen je een klankbord bieden waarbij we zowel mensgericht als bedrijfskundig met je meekijken. Zodat je meer helderheid krijgt op waar je staat waardoor je weer uitwegen gaat zien.